خلاصه تاریخ باشگاه منچستریونایتد - قسمت ششم

تاریخ باشگاه منچستریونایتد

قسمت ششم

تاریخ منچستریونایتد سالهای 1957 تا 1969

هفته های قبل:

• هفتۀ اول: بررسی تاریخ یونایتد (نیوتن هیث) در سالهای 1878 تا 1899
  - هفتۀ اول - کلیک کنید -
• هفتۀ دوم: تاریخ منچستریونایتد سالهای 1900 تا 1909
  - هفتۀ دوم - کلیک کنید -
• هفتۀ سوم: تاریخ منچستریونایتد سالهای 1910 تا 1919
  - هفتۀ سوم - کلیک کنید -
• هفتۀ چهارم: تاریخ منچستریونایتد سالهای 1920 تا 1945
  - هفتۀ چهارم - کلیک کنید -
• هفتۀ پنجم: تاریخ منچستریونایتد سالهای 1945 تا 1957
  
  - هفتۀ پنجم - کلیک کنید -

مقالۀ هفتگی اختصاصی از نویسندۀ بلیچر ریپورت - Kyle Diller

 

 

هواداران منچستر یونایتد، بدون شک می دانند که این فصل از تاریخچۀ باشگاه، شامل یکی از بزرگترین تراژدیهای تاریخ فوتبال است، و البته شامل یکی از فاتحانه ترین، دراماتیک ترین و احساس برانگیز ترین بازگشتهای تاریخ ورزش. امیدواریم که این مقاله حق ماجرا را ادا کند و به خوبی بزرگی کسانی که در این ماجرا بوده اند بیان شود.

مت بازبی و "بچه های بازبی" ش، که سال گذشته در اولین تجربۀ اروپایی خود در نیمه نهایی حذف شده بودند، مصمم بودند که جام اروپایی را به خانه و در منچستر بیاورند. یونایتد با قهرمانی در دسته یک فصل 1956/57، یک فرصت دیگر برای پیروزی در میدان نبرد جدیدشان پیدا کردند و در مسابقات اروپایی 1957/58 اجازۀ حضور پیدا کردند.

یونایتد در حالی که فصل قبل بسیار به موفقیت در اروپا نزدیک شده بود، فصل جدید را به صورتی انتقامی آغاز کرد. شارموک روورز خیلی سریع و با نتیجۀ مجموع 9-2 در دور مقدماتی توسط یونایتد حذف شد. در دور بعدی یونایتد دوکلای پراگ (چک) را با نتیجۀ 3-1 در مجموع حذف کرد.

 

پس از آن ستارۀ سرخ بلگراد حریف بعدی یونایتد برای رسیدن به یک نیمه نهایی دیگر بود. یونایتد در بازی رفت با گلهای بابی چالتون و ادی کولمن در اولدترافورد، پیروزی 2-1 را برابر ستارۀ سرخ تضمین کرد.

بازی برگشت در یوگسلاوی بود و یونایتد در آنجا حضور خودش را در نیمه نهایی جام اروپایی برای دومین سال متوالی تضمین کرد. در تساوی 3-3 برابر ستارۀ سرخ در بلگراد، چارلتون دو گل و دنیس وایولت یک گل به ثمر رساندند تا یونایتد در مجموع با برتری 5-4 صعود کند.

پیروزی در بلگراد، آخرین بازی "بازبی بیبز (بچه های بازبی)" محسوب میشد.

در راه بازگشت از این پیروزی در بلگراد، در ششم فبریۀ 1958 بود که فاجعه به وقوع پیوست. هواپیمایی که حامل بازیکنان یونایتد بود، برای سوختگیری مجدد پیش از کامل کردن سفر، در مونیخ به زمین نشست. اتحادیۀ فوتبال انگلیس هم تمایلی به تغییر زمان مسابقات داخلی برای هماهنگی با مسابقات اروپایی نداشت و این بدین معنی بود که باشگاه می بایست برای شرکت در بازی داخلی بعدیش به موقع خود را به منچستر می رساند.

و تلاش برای برخاستن هواپیما به دلیل مشکلات فنی و مکانیکی ناکام ماند و شرایط بد و نامساعد جوی هم موجب شده بود که تیم بیشتر در آنجا معطل شود. بارش برف آنقدر بد شده بود که دانکن ادواردز تلگرافی به پیشخدمت خانه شان زده بود که به او اطلاع بدهد که پرواز کنسل خواهد شد و آنها فردا بر خواهند گشت.

با این حال، کاپیتان جیمز تین Thain، امیدوار بود که طبق برنامه کارش را انجام بدهد و ایمان داشت که پرواز می تواند بدون خطر آغاز شود. در سومین تلاشش برای تیک آف (برخاست هواپیما)، هواپیما نتوانست بلند شود و روی باند پوشیده از برف و شلاب شروع به لیز خوردن کرد، و حصار فرودگاه را شکست و از آن خارج شد. یک  بال هواپیما در برخورد با یک خانه کنده شد و خود هواپیما به یک درخت برخورد کرد.

هفت بازیکن یونایتد در همان محل تصادف کشته شدند. جئوف بنت، روجر بیرن، ادی کولمن، مارک جونز، دیوید پگ، تامی تیلور و بیلی ویلان همگی جانشان را از دست دادند. منشی باشگاه والتر کریکمر هم در بین سه عضو کادر فنی بود که در این فاجعه جان باختند. 10 مسافر دیگر نیز کشته شدند، من جمله روزنامه نگار و دروازه بان سابق تیم منچستر سیتی، فرانک سوئیفت.

دروازه بان یونایتد، هری گرگ، پس از تصادف هوشیاری خودش را به دست آورده بود و در آن روز با بیرون کشیدن هم تیمی هایش چارلتون، وایولت و جکی بلنچفلاور، به یک قهرمان تبدیل شد. و علی رغم وجود نگرانیها در مورد اینکه هواپیما به زودی منفجر میشود، او به داخل هواپیما برگشت تا یکی از مسافران با نام ورا لوکیچ و دخترش را نجات دهد، و همچنین بدن خود بازبی را هم تا مکانی امن بیرون کشید.

بازبی دچار جراحتهایی بحرانی شده بود و به بیمارستان منتقل شد و پیش از بازگشت به خانه، تا 9 هفته در آنجا بستری بود. در طول این مدت، حتی در دو موقعیت Rites های آخرش را هم (دعای کاتولیک دم مرگ! معادل اشهد ما مسلمانان!) خوانده بود(تا این حد به مرگ نزدیک بود). البته او بهبود یافت و فصل بعد به باشگاه بازگشت.

دانکن ادواردز نیز دچار چند جراحت حاد شده بود، من جمله تخریب کلیه، شکستگی دنده و شکستگی ساقها. دکترها باور داشتند که او دیگر هرگز نمی تواند فوتبال بازی کند، ولی از جنگندگی او برای زنده ماندن تحت تأثیر قرار گرفته بودند و فکر می کردند که می تواند بهبود پیدا کند.

در هر داستانی که از این تراژدی نقل شده، ذکر شده که ادواردز هیچ گاه تسلیم نشد. در یک نقل قول معروف، در حالی که از جراحتهایی وخیم رنج می برد، از کمک مربی تیم، جیمی مورفی پرسیده که : "زمان شروع بازی با ولوز کی هست جیمی؟ من نباید اون بازی رو از دست بدم!" ولی متأسفانه ادواردز نهایتا 15 روز پس از آن تراژدی تسلیم جراحتهایش شد و در سن 21 سالگی به دلیل نارسایی کلیه در گذشت.

بلنچفلاور و جانی بری به دلیل مصدومیتهای ناشی از آن فاجعه دیگر هرگز نتوانستند بازی کنند. گرگ و بیل فولکس هر دو بدون جراحت قصر در رفتند و به خانه برگشتند تا در بازسازی تیم حضور داشته باشند. چارلتون مدتی را با مجروحیتهایش در بیمارستان سپری کرد ولی در اواخر فصل به تیم برگشت.

در مورد موفقیتی که بازبی به اولدترافورد آورده، خیلی سخن گفته شده، ولی دستیارش، جیمی مورفی به ندرت آن تقدیری که شایانش بوده را دیده است. مورفی سرمربی تیم ولز هم بود و در زمان وقوع سانحه، همراه تیم ملی ولز بود. در حالیکه بازبی در بیمارستان برای جانش میجنگید، مورفی جای سرمربی تیم را پر کرد تیم را در طول آن روزهای تیرۀ پس از مونیخ، از تاریکی عبور داد.

در حالی که اکثر اعضای تیم در سانحۀ مونیخ از دست رفته بود، مورفی باید تیم را از نو می ساخت. خیلی ها فکر می کردند که پس از وقوع چنین فاجعه ای، باشگاه فرو می پاشد، ولی در حالیکه همه چیز تیره می نمود، مورفی جنگید تا باشگاه را زنده نگاه دارد. اگر این تلاشها نبود، حتی این امکان بود که یونایتد امروزی اصلا وجود نداشته باشد.

در اولین دیدار پس از سانحۀ مونیخ، مورفی با تیمی که اکثرا از بازیکنان آکادمی و ذخیره تشکیل شده بود، پیروزی 3-0 را در دور پنجم اف ای کاپ برابر شفیلد ونزدی کسب کرد.

پیش از تصادف، یونایتد با شش امتیاز کمتر از ولورهمپون واندررز، در رتبۀ دوم لیگ قرار داشت. ولی نهایتا به رتبۀ نهم لیگ تنزل پیدا کردند. ضمن اینکه باید در نبرد نیمه نهایی جام اروپا هم به میدان میرفتند. یونایتد بازی رفت را در اولدترافورد برابر تیم ای سی میلان 2-1 پیروز شد ولی در بازی برگشت در ایتالیا 4-0 باخت و حذف شد.



با این حال یونایتد در اف ای کاپ بهتر نشان داد. در حالی که در اولین دیدار پس از سانحۀ مونیخ شفیلد ونزدی را حذف کرده بودند، وست برومویچ آلبیون و فولام را هم حذف کردند تا جایگاه خود را در فینال ومبلی اف ای کاپ برابر بولتون تضمین کنند.

بازبی پس از ترخیص از بیمارستان، برای بازی فینال در تیم حاضر بود ولی با شکست 2-0 برابر بولتون این داستان افسانه ای (قهرمانی یونایتد پس از تراژدی) به وقوع نپیوست.

با این حال رسیدن به فینال اف ای کاپ، با وجود از دست دادن بیش از نیمی از تیم، دستاوردی باورنکردنی برای یونایتد محسوب میشد و مهر تأییدی بود بر روحیۀ مورفی و بازیکنان بازمانده.این عزم راسخ هنگام جنگیدن رو در روی فلاکت و بدبختی و تسلیم نشدن، تا به امروز هم جزئی تفکیک ناپذیر از شخصیت باشگاه باقی مانده است.

بازبی در فصل 1958/59 به طور کامل به تیم بازگشت تا مأموریت دلهره آورش را برای بازسازی باشگاه شروع کند. در حالی که خیلی ها انتظار داشتند یونایتد پس از چنان تراژدی وحشتناکی، به تدریج محو شود، ولی در عوض بازبی یونایتد باز سازی شده اش را در آن فصل به مقام دومی لیگ دستۀ اول رساند.

پس از آن یونایتد دو فصل متوالی را در سالهای 1959/60 و 1960/61، در رتبۀ هفتم به پایان رساند. در سال 1961 بود که باب بیشاپ، استعداد یاب باشگاه، به بازبی گفت که "من فکر میکنم که یک نابغه برات پیدا کردم." بیشاپ اشاره داشت به یک مرد جوان از بلفست ایرلند شمالی، کسی که نامش جرج بست بود. او یک دورۀ تستی با باشگاه سپری کرد و بلافاصله با باشگاه قرارداد بست. اگرچه اولین بازیش برای تیم اول باشگاه موکول شد به سالهای بعدی.

در فصل 1961/62، باشگاه حتی بیشتر نزول داشت و لیگ را در رتبۀ 15 به پایان برد. بازبی یکی از مهمترین خریدهایش را در فصل 1962 انجام داد، و با رکورد بریتانیا و با مبلغ 115 هزار پوند، مهاجم سابق منچستر سیتی، دنیس لاو را به خدمت گرفت.


لاو هنوز هم یکی از با احترام ترین اسطوره  های اولدترافورد محسوب میشود، و هنوز هم همچنان یکی از تنها دو بازیکنیست که به لقب "پادشاه استرتفورد اند" یا "King of Stretford End" مفتخر شده اند.

در اولین فصل حضور لاو در یونایتد، یونایتد لیگ را در رتبۀ نوزدهم که آن زمان هنوز خارج از محدودۀ سقوط بود به پایان برد. ولی با این حال لاو در اولین جامی که یونایتد پس از فاجعۀ مونیخ کسب کرد نقشی کلیدی داشت. یونایتد در فینال اف ای کاپ آن سال با دو گل دیوید هرد و یک گل از لاو 3-1 لستر سیتی را شکست داد و قهرمان شد.

تنها پنج سال پس از اینکه 8 بازیکن جانشان را در مونیخ از دست داده بودند، یونایتد جام اف ای را بالای سر برد.

فصل بعد، بست در ماه سپتامبر اولین بازیش را برابر وست برمویچ آلبیون انجام داد، اگرچه در آن فصل کاملا در ترکیب تیم جا نیفتاد و تنها 17 بازی برای تیم به میدان رفت و 4 گل به ثمر رساند.

یونایتد فصل 1963/64، در جام خیریه، 4-0 به اورتون باخت، و در لیگ دسته یک نیز پشت سر لیورپول دوم شد. همچنین به نیمه نهایی اف ای کاپ و نیز یک چهارم نهایی جام برندگان جامهای حذفی اروپا رسید.

در فصل 1964/65، یونایتد نهایتا توانست عنوان قهرمانی دسته یک را باز پس بگیرد و بار دیگر فرصت حضور در مسابقات جام اروپایی را (لیگ قهرمانان فعلی) پیدا کند. در آن سال بست با 59 بازی و 14 گل، کاملا جایگاهش در ترکیب تیم را تثبیت کرده بود. لاو هم در سال 1964 به عنوان بهترین بازیکن سال اروپا (معادل توپ طلای کنونی که به مسی میرسه) دست پیدا کرد.

"سه گانۀ مقدس" متشکل از بست، لاو و چارلتون متولد شده بود.

پس از آن در سال 1965 یونایتد و لیورپول در حالی که بازیشان در جام خیریه مساوی تمام شد و پنالتی هم برای تیم قهرمان در کار نبود، به طور مشترک جام را بردند. یونایتد که به جام اروپایی (لیگ قهرمانان فعلی) بازگشته بود، باز هم در نیمه نهایی و این بار با شکست 2-1 در مجموع برابر تیم پارتیزان حذف شد. جایگاه چهارمی تیم در لیگ در فصل 1965/66 بدین معنا بود که برای اروپا باید باز هم صبر کنند.


در تابستان همین سال، چارلتون با تیم ملی انگلیس قهرمان جام جهانی شدو همان سال به عنوان برترین بازیکن اروپایی سال 1966 انتخاب شد (معادل توپ طلای فعلی). در فصل 1966/67 و در حالی که یونایتد باز هم قهرمان لیگ شد و به مسابقات جام اروپایی راه پیدا کرد، چارلتون باز هم بازیکنی کلیدی برای تیم بود.

10 سال پس از تراژدی مونیخ، یونایتد برای چهارمین بار در نیمه نهایی جام اروپایی به میدان می رفت. یونایتد در حالی که با رقابتی ترسناک با قهرمان پنج دورۀ این جام، یعنی رئال مادرید روبرو بود، بازی رفت در اولدترافورد را با برتری جزئی و با تک گل جرج بست با حساب 1-0 پیروز شد.

بازی برگشت در مادرید بود که نقشی حیاتی پیدا کرد و یونایتد خیلی عالی شخصیت تیمی خودش را نشان داد. در پایان نیمۀ اول تیم بازبی به لطف تنها یک گل به خودی از بازیکن مادرید، زوکو، 3-1 از حریف عقب افتاده بود. تیم در مجموع 4-2 عقب بود و امیدهای یونایتد در حال رنگ باختن بود.

در حالی که پشت تیم به طناب رینگ رسیده بود(اصطلاح بوکس، کنایه از اینکه هیچ راهی جز حملۀ مستقیم و شجاعانه یا افتادن و تسلیم شدن برای طرف نمانده باشد)، یونایتد با شیوه ای با طراوت و عالی پاسخ داد، همانطور که بارها از آن زمان این کار رو کرده اند، و گلهایی از فولکس و دیوید سدلر، یونایتد را به نتیجۀ 3-3 برگرداند  و با پیروزی 4-3 در مجموع، یونایتد برای اولین بار به فینال جام اروپایی رسید.

در لیگ آن فصل یونایتد پس از منچستر سیتی دوم شده بود. ولی برای همۀ کسانی که اولدترافورد را خانۀ خودشان (در منچستر) می دانند، فقط جام اروپایی بود که در آن سال ارزش داشت.

اکنون تنها مانعی که بین یونایتد و جام اروپایی ای که بازبی یک دهه به دنبالش بود وجود داشت، یک بنفیکای عالی و یک بازیکن با کلاس جهانی به نام اوزبیو بود. بازی فینال در ومبلی برگزار می شد، و تنها 10 سال پس از فاجعۀ دلهره ناک مونیخ، به نظر می آمد که بازبی این بار این جایزه را از آن خود خواهد کرد.


لاو به دلیل مصدومیت بازی فینال را از دست داد، ولی با این حال یونایتد نیرویی سهمگین محسوب میشد. چارلتون در اوایل نیمۀ دوم اولین گل بازی را به ثمر رساند ولی بنفیکا در دقیقۀ 75 بازی را به تساوی کشاند. در لحظات تلف شدۀ بازی در حالی که اوزبیو ستارۀ بنفیکا با دروازه بان ما الکس استپنی، تک به تک شده بود، بنفیکا نزدیک بود جلو بیفتد، ولی دروازه بان یونایتد یک واکنش حیاتی را به نمایش گذاشت.

وقتی سوت پایان بازی زده شد، نتیجه 1-1 بود و وقتهای اضافی باید بازی میشد. چارلتون در زندگینامه ش نوشته است که پس از پایان 90 دقیقه، بازیکنان بنفیکا از نفس افتاده بودند که این حقیقت به خوبی اتفاقات وقتهای اضافی را توجیه می کند.

تنها سه دقیقه پس از شروع وقتهای اضافه، بست یونایتد را پیش انداخت، و تنها یک دقیقه بعد، برایان کید یک گل دیگر به ثمر رساند. در دقیقه 99 بازی هم چارلتون دومین گل خودش را زد.

یونایتد قهرمانیش در جام اروپایی قطعی شده بود، و البته که همینطور هم شد. نتیجۀ نهایی 4-1 تمام شد و یونایتد قهرمانی را تثبیت کرد.

ده سال پس از اینکه تراژدی باشگاه را نابود کرده بود، رؤیای اروپایی تحقق یافته بود. چارلتون و فولکس که هر دو از بازماندگان تراژدی مونیخ بودند، تنها بازماندگان آن حادثه محسوب می شدند که در فینال بازی کردند. در شیوه ای که بازبی، چارلتون و فولکس ده سال پس از مصیبتی که ده سال پیش، در تعقیب همین جام کشیده بودند، جام اروپایی را بردند، چیزی کاملا احساسی و شاعرانه نهفته بود.

باشگاه چرخه را کامل کرده بود. از تراژیک ترین فاجعه ها، تا قلۀ فوتبال اروپایی در طول تنها یک دهه. بازبی نهایتا جام اروپایی را برد و یونایتد اولین تیم انگلیسی لقب گرفت که به این افتخار نایل آمده است. این داستان یکی از بزرگترین داستانهای تاریخ ورزش باقی میماند.


 
بست در آن فصل به یاد ماندنی 32 گل در تمامی مسابقات به ثمر رساند و به عنوان آخرین عضو از "سه گانۀ مقدس"، جایزۀ بهترین بازیکن اروپایی سال را از آن خود کرد. در فصل 1968/69، یونایتد لیگ را در رتبۀ یازدهم به پایان رساند و در جام اروپایی به یک نیمه نهایی دیگر رسید که در آنجا با شکست برابر ای سی میلان حذف شد.

در 4 ژون 1969، بازبی از سمتش به عنوان سرمربی کنار کشید. در طول 24 سال حضورش در باشگاه، بازبی 5 بار قهرمان لیگ شد، دو بار اف ای کاپ را برد، 5 بار جام خیریه را برد و یک بار هم جام اروپایی را. آخر این دهه، نشانه ای بود از پایان یک عصر(طلایی) در اولدترافورد.

افتخارات این دهه:

First Division: 1964–65, 1966–67

FA Cup: 1962–63

FA Charity Shield: 1965, 1967

European Cup:1967-68